Antwoorden en tips over de corona crisis

door Agnes Brans Filius · 3 mei 2020

Onderstaande informatie is over genomen uit het nieuwsblad FIKS van de senioren vereniging Krommenie.

Onderstaand heb ik wat tips en antwoorden op eventuele vragen geschreven. De meest belangrijke tip is: was vaak en minimaal 20 seconden uw handen, of dat nu na een wc-bezoek is of voor en na een bezoek aan de supermarkt, bouwmarkt, drogist, enz. enz., doe het! Ook is het belangrijk om lichtknopjes en deurklinken goed schoon te houden. Eén ding is zeker, de soap CORONAtionstreet op de tv begon in 1960 en heeft zo’n 9000 afleveringen gehad. Zo lang zal deze coronavirus beslist niet duren.

Kan het nieuwe coronavirus zich ook via de lucht verspreiden?
Door hoesten en niezen komt het virus uit neus, keel of longen naar buiten. Via kleine druppeltjes komt het virus zo in de lucht. Deze druppeltjes blijven niet in de lucht zweven maar dalen snel neer. Hoe zieker iemand is, hoe meer virus hij kan verspreiden. Er is nog geen bewijs dat het virus langere tijd in de lucht kan blijven en zich zo kan verspreiden.

Kan ik ziek worden als ik ergens dingen aanraak of vastpak?
De kans is klein dat je ziek wordt als je spullen of oppervlakken aanraakt of vastpakt, zoals post, pakketjes of een bos bloemen. De kans wordt nog kleiner als je regelmatig de handen wast en voorkomt dat je na het aanraken met de handen in het gezicht komt. Als je weet dat de eigenaar van de spullen ziek is, was dan je handen zodra daar gelegenheid voor is.

De belangrijkste besmettingsroutes blijven overdracht via druppels door niezen/hoesten en via de handen. Volg daarom de bestaande hygiëneadviezen en maatregelen die voor iedereen gelden.

Kun je besmet raken door aangeraakte winkelwagens?
In sommige supermarkten worden ze na ieder gebruik gedesinfecteerd en in weer andere zaken liggen middelen klaar waarmee bezoekers ze zelf kunnen ontsmetten.
Kun je überhaupt besmet raken met Covid-19 via een winkelwagen of winkelmand? Het antwoord is ‘ja’, al is de kans heel erg klein. Van Covid-19 is niet bekend in hoeverre besmetting via oppervlakten een rol speelt. Maar het risico is klein en wordt nog kleiner als je 1,5 meter afstand van elkaar houdt. Dat is de reden waarom supermarkten soms maar een beperkt aantal mensen gelijktijdig binnenlaten. Was ook vóórdat je boodschappen gaat doen goed je handen en natuurlijk weer als je thuiskomt. Na het uitpakken van de boodschappentas: u weet het antwoord inmiddels vast wel.

Kan ik ziek worden als ik artikelen in de schappen aanraak?
Het RIVM geeft supermarkten geen adviezen over het wel of niet schoonmaken van attributen in de winkel, maar zegt wel: alles helpt. Het is beslist niet nodig om je zorgen te maken als je bijvoorbeeld een plastic fles uit het schap haalt. Was niet-verpakte verse producten grondig onder stromend water en laat ze daarna drogen. Koop gewoon het fruit dat je wilt hebben, bij vruchten die geschild moeten worden is er al helemaal geen probleem, bij los fruit kun je het beter goed afspoelen. Verpakkingen in karton zijn veel schoner dan welke deurklink ook.
Ook kunnen handschoenen uitkomst bieden, maar dan is het wel belangrijk hoe je daarmee omgaat. Doe ze op een veilige manier uit en gooi ze meteen na gebruik weg. Maar het belangrijkste blijft om wederom regelmatig je handen te wassen.

Hoe doe je veilig boodschappen bij de supermarkt tijdens de crisis?
Supermarkten hebben allerlei maatregelen genomen om het boodschappen doen voor de klanten zo veilig mogelijk te maken: er zijn schermen bij de kassa, klanten moeten een winkelwagen gebruiken en caissières dragen handschoentjes. Maak gebruik van contactloos betalen.

Tips voor thuis
Er zijn geen aanwijzingen dat het coronavirus doorgegeven wordt via voeding. De ingrediënten koken of bakken doodt het virus.

Eten bestellen
Omdat je met minder mensen in contact komt, houdt een levering aan huis over het algemeen minder risico in dan een bezoek aan de supermarkt. Een mogelijke besmetting kan enkel van de verpakking komen, of van de bezorger. De meeste thuisleverdiensten houden hier rekening mee en hebben contactloze leveringen ingevoerd. Dat betekent dat de bezorger de bestelling op de grond neerzet, aanbelt en vervolgens enkele stappen naar achteren zet.
Een handtekening zetten voor ontvangst is niet meer nodig.
Voor de zekerheid kun je met een briefje op de deur duidelijk maken dat je de levering graag contactloos ontvangt.

Eten afhalen
Omdat ze geen klanten meer kunnen ontvangen, zijn veel restaurants met afhaalmaaltijden gestart. Restaurantkeukens hanteren doorgaans een strikte hygiëne, dus is de kans om hier besmet te raken beperkt. Het risico schuilt vooral in de aanwezigheid van andere klanten. Afstand houden is hier dus weer de boodschap.

Het risico op besmetting via de verpakking kan vermeden worden door de inhoud – met een vork of lepel, niet met je handen – in een schoon bord te scheppen en vervolgens de verpakking weg te gooien en je handen grondig te wassen.
En voor degenen die al vroeg uit de veren zijn (daar hoor ik niet bij ??), u kunt om 7.00 uur al terecht bij de meeste supermarkten, er zijn vervroegde openingstijden voor senioren ??.

Bron: RIVM

Viroloog Marc van Ranst

Wat zijn virussen?
Virussen zijn kleine ziekmakertjes. Ze zijn kleiner dan bacteriën. Een virus kun je alleen zien met een speciale microscoop als je het meer dan 200.000 keer vergroot. De verspreiding van virussen is niet beperkt tot tijd, plaats en persoon. Virusuitbraken kunnen zomaar opduiken, over de hele wereld en elke wereldburger kan gevaar lopen.

Hoe werken virussen?
Om uit te leggen hoe virussen werken kun je als voorbeeld een verkoudheid nemen. Als iemand verkouden is dan zit het virus in zijn snot en in zijn spuug. Door hoesten, niezen, praten en lachen kan het virus dan verspreid worden naar iemand anders. Het gaat dan bij je neus of mond naar binnen. Het kan daarbinnen in een cel binnendringen. Het virus kruipt in de kern van de cel en gaat daar de baas spelen. De cel gaat allemaal nieuwe virussen maken tot hij barst. De nieuwe virussen kruipen weer in andere cellen en zo begint het weer van voren af aan. Ons lichaam gaat daar natuurlijk wel iets aan doen. Dat doen de witte bloedcellen. Die eten het virus op. Als je lichaam aan het vechten is met een virus dan merk je dat doordat je koorts krijgt. Eigenlijk is dat dus een goed teken want je lichaam is dan bezig om het virus eruit te werken.

De witte bloedcellen maken ook antistoffen tegen het virus. Een antistof is een oogje dat het virus herkent. Als hetzelfde virus dan later nog eens terugkomt zullen ze het meteen aanvallen en word je niet weer ziek. De eerste keer dat je een nieuw virus krijgt word je wel ziek omdat de witte bloedcellen het virus nog niet kennen.

Virussen en bacteriën

Een virus is eigenlijk genetisch materiaal, dat is bedekt met een dun laagje proteïnen. Op zichzelf kan een virus niets. Virussen worden vaak verward met bacteriën, maar bacteriën zijn iets heel anders. Ten eerste zijn bacteriën levend, terwijl virussen dat niet zijn. Een bacterie is een eencellig organisme, dat zichzelf in leven kan houden. Het kan zich zelfs vermenigvuldigen door zichzelf in tweeën te splitsen.

Vaccinaties en ons immuunsysteem

Bij vaccinaties wordt gebruik wordt gemaakt van de slimme werking van ons immuunsysteem. Als je gevaccineerd wordt, wordt er een aantal geïnfecteerde deeltjes van een virus in je lichaam ingebracht. Het is net voldoende voor je lichaam om de deeltjes te herkennen als een vijandelijk virus, maar niet genoeg dat je er daadwerkelijk ziek van wordt. Het immuunsysteem start met het aanmaken van antistoffen tegen het virus, waarna deze opgeslagen worden in je adaptieve immuunsysteem. Zo helpt een vaccinatie je lichaam om zich te wapenen tegen virussen.

Hygiëne helpt

We gaan tegenwoordig te slordig om met onze hygiëne. Vaak verspreidt een virus zich via kleine druppeltjes spuug of snot, bijvoorbeeld als je elkaar een hand geeft.
Het is goed om te weten wat je kunt doen om te voorkomen dat je ziek wordt.
Deze tips gelden voor alle virussen waar je griep of verkouden van kan worden.